Ως παράδειγμα αναφέρεται η γνωστή ρήση του Τσουάνγκ Τζόου (庄周 - Zhuāng Zhōu), που διατυπώθηκε τον 4ο αιώνα π.Χ.:
«Ήταν ο Τζουάνγκ Τζόου που ονειρεύτηκε ότι ήταν πεταλούδα ή η πεταλούδα ονειρεύτηκε ότι ήταν ο Τσουάνγκ Τσου;»,
η οποία προοικονομούσε την εικονική πραγματικότητα και το Matrix, περίπου 2000 χρόνια νωρίτερα. Ήταν τόσο μια φιλοσοφική έμπνευση, όσο και ένα επιστημονικό ερώτημα.
Αντί να οδηγηθεί σε μια αναζήτηση για τη βεβαιότητα, όπως ήταν το όνειρο του Καρτέσιου, ο Τζουάνγκ Τζόου συνέλαβε τον «μετασχηματισμό των πραγμάτων» και τη βάση της σύγχρονης «θεωρίας του χάους». Ο Τζουάνγκ Τζόου δεν ενδιαφέρθηκε να απαντήσει στο ερώτημά του και να θεμελιώσει μια θεωρία πάνω στην απάντηση, όπως θα έκανε ο Καρτέσιος, απλά έκανε μια ερώτηση χωρίς να περιμένει απάντηση.
Υπό το ίδιο πρίσμα η φιλοσοφία του Τσαν (禪 - Chán) στα κλασικά κινεζικά κείμενα καταργεί θεμελιωδώς τους καθαρούς ορισμούς των βασικών εννοιών και τα γραμμικά επιχειρήματα. Αυτό δεν είναι αδυναμία, αλλά απαίτηση, γιατί το Τσαν διδάσκει ότι, για να μάθεις πώς να ζεις, πρέπει απλά να ζεις και όχι να κατανοήσεις εννοιολογικά την ιδέα «ζω».
Μόνο ξεπερνώντας κανείς τις εννοιολογικές περιγραφές της πραγματικότητας μπορεί να κατανοήσει το Τσαν και τη νοημοσύνη του Κουνγκ Φου. Οι εννοιολογικές περιγραφές μάς απομακρύνουν από τον άνθρωπο, ενώ το Τσαν και το όχημά του, το Κουνγκ Φου, είναι ριζωμένο στον άνθρωπο. Έτσι, το Τσαν εδραιώνεται στη μη-εννοιολογική σφαίρα, στην οποία η προσβασιμότητα της γνώσης εξαρτάται από την καλλιέργεια, την εμπειρία και την εξάσκηση και όχι από το διάβασμα. Στη Δύση η μόρφωση ενός ανθρώπου περιορίζεται στο «γνωρίζω». Στο Σαολίν μπορεί κάποιος να είναι μορφωμένος, χωρίς να γνωρίζει τίποτα ή επειδή ακριβώς δεν γνωρίζει τίποτα ή - ακόμα καλύτερα - επειδή το «γνωρίζω» δεν υπάρχει.
Το Τσαν δεν είναι καθρέφτης για να δει κάποιος την αλήθεια ούτε βιβλίο οδηγιών για την ανθρώπινη ζωή. Υπήρξαν αρκετές τέτοιες φιλοσοφικές ιδέες στη Δύση που έχουν εκφραστεί μέσα από μεγάλα επιτεύγματα, έχουν όμως εκφραστεί και μέσα από τη μορφή βαθύτατων προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε ακόμα και σήμερα. Το Τσαν δεν είναι μια τέτοια φιλοσοφική ιδέα. Αν θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε με κάτι, αυτό είναι ο μοχλός. Ο μοχλός είναι μια από τις έξι απλές μηχανές, είναι ένα άκαμπτο αντικείμενο που σε συνδυασμό με ένα υπομόχλιο μπορεί να πολλαπλασιάσει τη δύναμη. Το Τσαν είναι ο μοχλός και το υπομόχλιο είναι το Κουνγκ Φου που απλά πολλαπλασιάζει τη δύναμη του ανθρώπου.
Αν κάποιος έχει κατανοήσει το Τσαν δεν σημαίνει ότι έχει αφομοιώσει ένα φιλοσοφικό σύστημα, έτσι ώστε τη δεδομένη στιγμή να αποφασίσει το σωστό. Δεν κάνει απλώς καλές επιλογές χρησιμοποιώντας αποτελεσματικά μέσα, για να ικανοποιήσει τις οποιεσδήποτε επιθυμίες του. Μια πράξη, η οποία υποδεικνύει το Τσαν, πρέπει να είναι ριζωμένη σε ολόκληρο το είναι, συμπεριλαμβανομένων των σωματικών διαθέσεων και συναισθημάτων του ατόμου και με ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει τον άλλον. Πολύ περισσότερο μια πράξη Τσαν δεν είναι απόφαση–επιλογή, είναι φυσική αντίδραση.
Το Σαολίν Κουνγκ Φου, το Τσαν Γου (禪武 - Chán Wǔ - Πολεμικό Τσαν), επιλέγει συνειδητά τον άνθρωπο, χωρίς όμως να τον απογυμνώνει θεωρώντας τον αδύναμο και θνητό. Αντίθετα, εξ ορισμού τον προορίζει μόνο για μεγάλα επιτεύγματα. Το Τσαν είναι βαθιά ριζωμένο στη «διακριτά ανθρώπινη» διάσταση της πραγματικότητας, μια διάσταση, η οποία πάντα εμπλέκει μεγάλα κατορθώματα, παράγωγα μιας ακαταμάχητης δύναμης που είναι από μόνη της άυλη, αόρατη, ανεκδήλωτη, αλλά πάντα -μα πάντα- βαθιά ανθρώπινη.
Η προσέγγιση του Κουνγκ Φου δεν αυτοπροσδιορίζεται σωστή. Αυτός είναι ένας λόγος που το Κουνγκ Φου θεωρείται ως μια μορφή τέχνης. Η τέχνη δεν είναι η πιστή αναπαράσταση του κόσμου, η έκφρασή της δεν δεσμεύεται από τις παγκόσμιες αρχές και τη λογική επιχειρηματολογία και απαιτεί την καλλιέργεια του καλλιτέχνη, τον εμποτισμό από αρχές και δεξιοτεχνίες. Πολύ περισσότερο, η τέχνη δεν μετριέται βάσει της παντοδυναμίας της στην αγορά. Μόνο η αντοχή της στον χρόνο αποδεικνύει την αξία της.