Τέχνη 武

Χέρια που Σπρώχνουν (推手 - Tuī Shǒu)

Μπορούμε να κάνουμε τα «Χέρια που σπρώχνουν» του Τάι Τσι Τσουάν με ανταγωνιστικό τρόπο και, σκεπτόμενοι ίσως ότι εξασκούμαστε στις μαχητικές εφαρμογές του, να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια να μη χάσουμε την ισορροπία μας καθώς δοκιμάζουμε να θέσουμε τον αντίπαλό μας εκτός ισορροπίας. Από την άλλη, μπορούμε να σπρώχνουμε με την ελάχιστη δύναμη, να αλλάζουμε κατεύθυνση όταν συναντάμε αντίσταση και να υποχωρούμε ακαριαία κάθε φορά που ο αντίπαλος επιτίθεται και αντεπιτίθεται. Η δεύτερη τακτική μάς δίνει και τη δυνατότητα να αναπτύξουμε την ευαισθησία και τη δυνατότητά μας να ανταποκρινόμαστε και αν συνεχίσουμε να ασκούμαστε έτσι για χρόνια, μπορούμε να γίνουμε μάρτυρες αλλαγών πέρα από κάθε φαντασία.

Τα Χέρια που Σπρώχνουν (推手 - Tuī Shǒu - Τουέι Σόου) είναι μία άσκηση αυτογνωσίας. Mπορούμε να μάθουμε πολλά πράγματα για τον εαυτό μας μέσα από την άσκηση αυτή.

Στην άσκηση αυτή, δύο άτομα στέκονται αντικριστά και προσπαθούν να διαταράξουν ο ένας την ισορροπία του άλλου, χρησιμοποιώντας την ελάχιστη δυνατή δύναμη. Γενικά η άσκηση γίνεται αργά και από μια συγκεκριμένη στάση - θέση των ποδιών∙ αυτό σημαίνει ότι αν χάνεις την ισορροπία σου, είναι λάθος να βηματίσεις προς οποιαδήποτε κατεύθυνση για να την ανακτήσεις.

Ο λόγος για τον οποίο γενικά ασκούμαστε με τα πόδια να παραμένουν στην ίδια θέση, είναι επειδή θέλουμε τόσο η επίθεσή μας όσο και η άμυνά μας να προέρχεται κυρίως από την αλλαγή στη θέση του σώματός μας και όχι από κίνηση των ποδιών μας. Πρέπει να αντιδρούμε σε μια επίθεση με το να μετακινούμε το κέντρο μας και με το να υποχωρούμε έστω και στην παραμικρή πίεση. Το «κέντρο» είναι το σημείο του σώματός μας από το οποίο ο αντίπαλός μας μπορεί να μας ελέγξει και είναι ένα σημείο το οποίο αλλάζει διαρκώς θέση, καθώς ο αντίπαλος προσπαθεί να διαταράξει την ισορροπία μας και καθώς εμείς προσπαθούμε να αποφύγουμε την κίνησή του.

Οι επιθέσεις και οι αντεπιθέσεις αυτές συχνά συμβαίνουν μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου. Αν και προσπαθούμε να ασκούμαστε αργά, ο αντίπαλός μας μπορεί ξαφνικά να επιταχύνει και εμείς προσπαθούμε να ακολουθήσουμε τον ρυθμό του. Προσπαθούμε να είμαστε ριζωμένοι στα πόδια μας και να είμαστε χαλαροί και ευέλικτοι από τους αστραγάλους και επάνω. Μπορούμε να σκεφτούμε το σώμα μας σαν ένα κρεμασμένο κομμάτι ύφασμα το οποίο απορροφά και εξουδετερώνει κάθε εισερχόμενη δύναμη, χωρίς αυτή να του προκαλέσει ζημιά -αν το σώμα συμπεριφερθεί έτσι, ο επιτιθέμενος ενδέχεται να υπερεκτείνει το δικό του σώμα και να χάσει την ισορροπία του, καθώς αντί για τη σκληρή επιφάνεια που περιμένει να συναντήσει, δεν θα βρει καμία αντίσταση.

Στην καθημερινή μας ζωή, όταν αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα, προσπαθούμε να σκεφτούμε μια λύση για αυτό. Οι λογικές, γραμμικές σκέψεις μπορεί να μας φανούν σε κάποιον βαθμό χρήσιμες και στην προσπάθειά μας να αντιληφθούμε τι συμβαίνει με τα Χέρια που Σπρώχνουν, όμως τη στιγμή που εξελίσσεται η δράση, οποιαδήποτε προσπάθεια να προγραμματίσουμε τη στρατηγική μας πιθανότητα θα αποτύχει, επειδή δεν μπορούμε να προβλέψουμε την αντίδραση του αντιπάλου μας. Επιπλέον, αν προσπαθούμε να σκεφτούμε την ώρα που εκτελούμε Χέρια που Σπρώχνουν, το σώμα μας θα σφιχτεί, ενώ ένα ακόμα πρόβλημα, ειδικά όσο είμαστε αρχάριοι, είναι ότι η εγρήγορσή μας είναι ούτως ή άλλως περιορισμένη και είμαστε συχνά πολύ σκληροί, πολύ σφιγμένοι ή έχουμε κακό συγχρονισμό. Προκειμένου να είναι επιτυχημένη, η ανταπόκρισή μας πρέπει να είναι ένα τέλειο μείγμα μαλακότητας, ευαισθησίας και συγχρονισμού – και όχι μόνο. Αν ο αντίπαλός μας είναι πιο ικανός από εμάς, κάθε αναμέτρηση που περιλαμβάνει σπρώξιμο θα καταλήξει σε αποτυχία, γεγονός που μπορεί να κάνει τον μαθητή να ενοχληθεί∙ ο μόνος τρόπος να μη συμβεί αυτό, είναι αν ο μαθητής συνηθίσει να έρχεται στην προπόνηση χωρίς να έχει προσδοκίες ή προκατασκευασμένες ιδέες και όντας διατεθειμένος να παραμείνει ανοιχτός σε ό, τι προκύψει, καθώς προσπαθεί να ακολουθήσει τις αρχές του Τάι Τσι. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει τελικός στόχος – πρόκειται για μια ατέλειωτη διαδικασία εξέλιξης και εκλέπτυνσης.

Η ιδέα ότι τα Χέρια που Σπρώχνουν έχουν ως στόχο το να βγάλουμε τον αντίπαλο εκτός ισορροπίας είναι ψευδαίσθηση. Αυτό που πρέπει να προσπαθήσουμε, είναι να αντιδράσουμε αυθόρμητα, χωρίς σκέψεις, σε αυτό που αισθάνεται το σύστημά μας κάθε στιγμή. Μια τέτοια διαδικασία, σταματά τη ροή της σκέψης μας που σχετίζεται με το παρελθόν ή το μέλλον και μας τοποθετεί, έστω και για λίγο, απολύτως στο παρόν. Το σταμάτημα της αδιάκοπης φασαρίας του νου είναι μια εξαιρετική μέθοδος για να ανοιχτούμε σε μια αίσθηση του πνεύματος (ή όπως αλλιώς θέλει να το αποκαλέσει κανείς), που μας διαποτίζει ή μας πλημμυρίζει – εμάς και τα πάντα γύρω μας. Αυτή η διάσταση των Χεριών που Σπρώχνουν ίσως ακούγεται σε κάποιους πολύ εσωτερική ή υπερβολική, όμως υπάρχει για όσους είναι έτοιμοι να τη δεχτούν. Τα ευεργετήματα που θα έχουμε στη ζωή μας αν δώσουμε έμφαση σε αυτή τη διάσταση της άσκησης είναι πολλαπλάσια αυτών που θα προκύψουν αν περιοριστούμε στη σωματική της πλευρά.

Η εξάσκηση στα Χέρια που Σπρώχνουν μπορεί να θεωρηθεί ως ένας τρόπος να μάθουμε να ανταποκρινόμαστε περισσότερο και να αυξήσουμε την ευαισθησία μας. Προκειμένου να μπορέσουμε να κινηθούμε προς την κατεύθυνση αυτή, πρέπει όλες μας οι επιθετικές και οι αμυντικές κινήσεις να περιοριστούν σε μερικά μόνο γραμμάρια πίεσης∙ αν χρησιμοποιήσουμε έστω και ελάχιστα περισσότερη δύναμη, ένας ικανός αντίπαλος θα χρησιμοποιήσει την υπερβολή αυτή εναντίον μας. Ακόμα, το μόνο που χρειάζεται είναι απλώς να θέσουμε τον αντίπαλό μας εκτός ισορροπίας – αν βρισκόμαστε σε μια κατάσταση αυτοάμυνας, μόλις συμβεί αυτό, έχουμε την ευκαιρία να καταφέρουμε μια δεύτερη επίθεση σε ένα τρωτό του σημείο. Από πρακτικής πλευράς, το να σπρώξεις τον αντίπαλό σου τρία ή πέντε μέτρα μακριά ισοδυναμεί με το να τον χάσεις και, εκτός αν αυτό συμβαίνει στο χείλος ενός γκρεμού, ο αντίπαλος έχει την ευκαιρία να ανασυγκροτηθεί ή να αρπάξει ένα όπλο και να επιστρέψει στην αναμέτρηση.

Αν ο λόγος που ασκούμαστε στα Χέρια που Σπρώχνουν είναι να βελτιώσουμε τις μαχητικές μας ικανότητες, ενδέχεται να περιορίσουμε την εξέλιξή μας ως προς την πολύ πιο σημαντική ικανότητα της ανταπόκρισης και της ευαισθησίας που αναφέρθηκε παραπάνω και που θέλουμε να αποκτήσουμε. Είναι αλήθεια ότι η άσκηση στα Χέρια που Σπρώχνουν μπορεί να προσφέρει μια εξαιρετική βάση για τις μαχητικές τέχνες, όμως αν δώσουμε υπερβολική έμφαση στις μαχητικές τέχνες κατά τη διάρκεια των Χεριών που Σπρώχνουν, θα γίνουμε σκληρότεροι.

 

Χέρια που Σπρώχνουν (推手 - Tuī Shǒu - Τουέι Σόου)
Χέρια που Σπρώχνουν (推手 - Tuī Shǒu - Τουέι Σόου)
Ο ανταγωνιστικός μας πολιτισμός έχει γεννήσει αγώνες στα Χέρια που Σπρώχνουν, μια δραστηριότητα στην οποία συμμετέχουν και οι Κινέζοι. Αν κανείς ασκείται για να νικήσει σε έναν τέτοιο αγώνα, θα αποκτήσει μια διαφορετική αντίληψη απέναντι στα Χέρια που Σπρώχνουν σε σχέση με κάποιον που θεωρεί ότι μια τέτοια «νίκη» είναι άνευ σημασίας. Αν ασκούμαστε με τον πρώτο τρόπο, έχουμε την τάση να χρησιμοποιούμε δύναμη, να γινόμαστε αδίστακτοι και γενικά να αγνοούμε (κυριολεκτικά ή ουσιαστικά) τις συμβουλές που υπάρχουν στα κλασικά κείμενα του Τάι Τσι σχετικά με τα Χέρια που Σπρώχνουν. Τα κλασικά κείμενα υποστηρίζουν ότι ακόμα και αν στον ώμο σου προσγειωθεί μια μύγα, το σώμα πρέπει να αντιδράσει, όμως με μια τέτοια αντίδραση τόσο απαλή που απαιτεί πολλά χρόνια εξάσκησης. Η ανυπομονησία μας και η αγωνία μας να δούμε αποτελέσματα, όμως, θα μας οδηγήσει στο να αντιστεκόμαστε στα σπρωξίματα και στο να χρησιμοποιούμε πολλή δύναμη.

Παραπάνω άρθρα σχετικά με Tάι Τσι Τσουάν (太极拳)